SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
ainmhí liath oíche a chónaíonn faoi thalamh
teileagram a sheoltar trí chábla faoi thalamh nó ar thóin na farraige
glasra fada dearg a fhásann faoi thalamh, meacan dearg
draein séarachais faoi thalamh
duine nó rud caoch; ainmhí beag faoi thalamh a bhfuil súile beaga agus fionnadh mín air
cillín príosúin faoi thalamh
thíos, laistíos de, ar leibhéal níos ísle (ná) (istigh faoin mbord; faoi uisce, faoi thalamh); ag bun, i bhfothain (suí faoi charraig, ar ancaire faoin oileán); clúdaithe le (faoi bhrat sneachta; faoina chulaith Dhomhnaigh; crann faoi bhláth); le tréithe áirithe (faoi ainm bréige; faoi ghné aráin); gabháil trí (dul faoi scrúdú, faoi obráid); (le léiriú staide) (faoi mheas, faoi smacht, faoi shíocháin, faoi adhall); (le fás, borradh) (an luas a bhí faoi; tá fuadar fút); i dtaobh le (tá an teach fúinn féin; fág faoi é); oiriúnach (ach an lá a bheith faoi dúinn); ar intinn (níl fúinn é a dhéanamh); maidir le, mar gheall ar (ag caint faoi); níos lú ná (faoi scór, díoladh faoina luach é); (mar théarma méadaithe) (faoi dhó; a sé faoi a seacht); (mar chodán) (deich bpingine faoin bpunt); timpeall, thart ar (faoi do mhuineál; amuigh faoin tuath); ar an taobh seo de (faoi mhaidin, faoi cheann bliana); ag, um (faoi láthair, faoi dheireadh); in aghaidh (bualadh faoi dhuine); ar (ola a chur faoi); (mar dob ) (an ghrian ag dul faoi)
an chuid de phlanda nó de chrann atá faoi thalamh agus a shúnn bia as an gcré, rúta; bun, foinse (duine uasal ó fhréamh)
áit faoi thalamh a mbaintear mianraí (mianach óir, guail); tréith, cáilíocht, stuif, substaint (tá an mianach ceart ann; mianach an léinn)
meascán d'olaí mianracha a fhaightear faoi thalamh trí thoibreacha ola a thochailt
cnó a fhásann i gcochall faoi thalamh
creatlach dráma nó scéil; comhcheilg, uisce faoi thalamh
poll mór isteach faoi thalamh, uaimh; poll cónaithe ainmhí fhiáin
seomra faoi thalamh a úsáidtear mar stór guail, fíona etc.
bualadh fút ar shuíochán nó ar an talamh; bheith i seisiún (suí ar choiste; tá an chúirt ina suí); socrú síos (suí ar thalamh duine); éirí (an bhfuil sé ina shuí fós?); fanacht suas (suí le duine tinn); ligean ar cíos (talamh a shuí le duine); suíomh, socrú, bunú (shuigh sé campa ann; shuigh sé cíos orthu); áitiú (shuigh sé go daingean orm é); áit, loc (faire, suí seilge; suí rí); cathaoir, oifig (suí easpaig, an Suí Naofa)
an domhan (neamh agus talamh); uachtar crua an domhain os cionn uisce nó faoi uisce (titim ar an talamh; chuaigh an long i dtalamh; poll faoi thalamh); ithir, cré (talamh méith; an talamh a leasú); críoch, tír (talamh na hÉireann, ar thalamh an domhain); maoin talún (tiarna talún; tá teach is talamh aige); ball, spota (talún); bonn, bunús (ar thalamh slán)
bun ramhar leathchruinn faoi thalamh a bhíonn ar phlandaí áirithe (ar nós an phráta)
poll fada faoi thalamh agus é gearrtha faoi chnoc nó faoi uisce