Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
greasáil
gréasán
gréasta
gréasú
gréibhlí
greille
greilleach
greim
gréisc
gréithe
grian
grianadh
grianán
grianchloch
grianghraf
grianmhar
grianstad
grideall
grinn
grinneall
grinneas
gríobh
griofadach
greim fir gabháil ruda leis an lámh (beir greim air; rug sé greim muinchille orm); lán béil (cúpla greim feola; bain greim as an arán); cruachás (rug drochghreim air); smacht, ceannas (bíodh greim ar do chiall agat; tá greim daingean acu ar an tír); fostú (i ngreim sa talamh, i ngreim ag an eagla); freanga, ríog thinnis (tháinig greim i mo chliathán; greim an bháis); lúb fuála (greim snáthaide a chur i rud)
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
(déan é ach ná caith an lá leis); taobh amuigh de (ní raibh ann ach an triúr againn; níl ann ach go n-aithním é; ach amháin mé féin); ar acht go (tá sé blasta ach salann a chur air); chomh luath is (ach mise greim a fháil air); murach (ach grásta Dé)
píosa mór de rud; greim mór de bhia
(le galar, tinneas) i ngreim (chuaigh an slaghdán in ainseal air)
ríog phéine, greim sa chliathán
i ngreim, in achrann
rud a thochailt as an talamh nó a ghearradh nó a tharraingt den áit a bhfásann sé (clocha, féar, bláthanna a bhaint); rud a scaoileadh as a ionad nó as a ghreim (fuil, glas, a bhaint; duine a bhaint dá chosa); buachan
lán béil; greim; féasrach; an chuid de ghléas ceoil a séidtear tríthi
uirlis le greim docht a choinneáil ar rud
nach bhfuil crua (talamh bog); nach bhfuil mórán stró leis (saol bog); nach bhfuil an-ard (glór bog); nach bhfuil an-te (bainne bog); nach bhfuil daingean (greim bog)
trácht, an pháirt de chos nó de bhróg a chuirtear ar an talamh; greim coise ar an talamh (bonn a ghabháil); an pháirt is íochtaraí de rud (bonn colúin, bonn triantáin); fáinne rubair thart ar roth; rian, lorg (ainmhí)
tabhairt nó teacht ar an saol (rugadh leanbh di; lá breithe) tabhairt mar thoradh (ubh a bhreith); iompar chun siúil (beir leat é sin); greim a fháil ar, teacht suas le (beir greim air, ní bhéarfaidh sé anois orainn); buachan (rug sé an chraobh leis); dul (beir leat abhaile); druidim le (ag breith suas ar a trí)
duine a stiúrann ainmhí ar ghreim cinn; giolla
coimeád; féachaint i ndiaidh (teach, caoirigh, a choinneáil); cothú (bia a choinneáil le duine; deoch a choinneáil te); stóráil (earraí a choinneáil); gan a ligean uait (greim a choinneáil); srianadh (duine a choinneáil i bpríosún); comhlíonadh (an tsaoire, d'fhocal, a choinneáil)
fíoch feirge; craos, cíocras (confadh ocrais, confadh chun feola); drochghalar inchinne a thagann ar mhadraí agus ar ainmhithe eile agus a thig leis an duine a thógáil uathu má bhaineann siad greim as
cuil bheag a bhainfeadh greim asat, míol corr
beathú, ramhrú; dúiseacht, gríosú (tine a chothú); coinneáil greama (bhí sé ag cothú na háite sin)
fuáil go bog le greamanna móra
greim péine, freanga, ríog
dún; áit shábháilte (i ndaingean na coille); greim docht (i ndaingean sa talamh); urrús cinnte (daingean a thabhairt do dhuine i rud)
lámh nó greim láimhe ar speal, etc.; pionna
(le galar) in ainseal, i ngreim
greim; gabháil le foréigean
achrann, greim (chuaigh duán i bhfostú ann); gabháil, breith ar, greamú (fostaigh sa lúb é); duine a thógáil nó a choinneáil i seirbhís; rud a thógáil ar cíos (carr a fhostú)
casadh, lúbadh (freanga a bhaint as duine); greim, arraing (freangaí tinnis nó péine)
gabháil déanta air; i ngreim nó in achrann (gafa sa dris); faoi choinneáil (gafa i bpríosún); sáite i (gafa in obair); in áirithe nó faoi sheilbh (tá an líne, an suíochán gafa); gléasta, cóirithe (gafa go foirmiúil); inroinnte ar (tá B gafa in A)
snap, greim
gléas daingnithe láidir do dhoras nó do gheata nach féidir a oscailt ach le heochair; greim docht iomrascála
a ghreamaíonn nó a choinníonn greim (lipéad greamaitheach; greamaitheach ar airgead)
ceangal, feistiú (greamú den bhalla); greim a bhreith ar rud (greamaigh é sin); dul i bhfostú nó i ngreim i (dul greamaithe i nduine; ghreamaigh an dris ionam)
snáth le greamanna scaoilte a chur in éadach
dúnadh (d'iaigh sé an doras); fraitheacha (níl greim faoi iamh an tí)
bia a chaitheamh; greim bia (tá ithe agus ól ann); cogaint (ag ithe a chuid ingne); creimeadh (an fharraige ag ithe an chósta); feannadh, sciolladh (íosfaidh siad a chéile); slogadh (bhí sé ag ithe na cainte); marú, céasadh (ite ag an tochas, ag an éad); (le farraige) imeacht ina briotaí, oibriú go sceanúil
greim beag a bhaintear as duine leis na méara, miotóg
bearna (i bhfiacla, i mbéal faobhair etc.); bearna a fhágann greim ina dhiaidh, nó an greim féin
feithid eitleach a bhainfeadh greim asat
faic, dada; ruainne, greim feola (le piocadh)
clibirt idir dhaoine ag iarraidh greim a fháil ar rudaí
ailp, plaic, greim; snap (bhain sé sclamh asam, thug sé sclamh orm)
gearradh, teascadh; briseadh (greim a scoitheadh); baint, tarraingt (ancaire a scoitheadh); cailleadh (scoith an capall crú); sarú (duine a scoitheadh i rás); scaradh, deighilt (tú féin a scoitheadh ón saol)
fáisceán fada dúnta d'éadaí, do mhálaí etc., ina dtéann dhá shraith fiacla i ngreim ina chéile nuair a tharraingítear sleamhnán eatarthu
greim, lán béil; gal (tobac)
greim tobann béil, mant (thug sé snap ar, bhain sé snap as, an úll); gabháil, ceapadh (tá snap maith aige); seal gearr (snap codlata); freanga, stangadh (bhain mé snap as mo dhroim); sclamh (thug sé snap orm)
taom tobann tinnis a fhágann pairilis ar dhuine; greim goile, treighid
greim fada fuála in éadach; tairne beag, tacóid
sáinn, gábh (tá mé i dteannta agat); taca, frapa; cúl taca; greim boinn (do chos a chur i dteannta)
saighead phéine, freanga; greim coilicim, arraing bhoilg
