EXACT MATCHES
IN AN FOCLÓIR BEAG
tréith1 bain2 cáilíocht i nádúr duine; mianach, bua (tréithe dúchais, pearsanta, duine); éacht (tá tréithe déanta aige); cleas (cuir uait na tréithe) ► tréitheach aid1 ► tréitheachas fir1
tréith2 aid1 lag, fann ► tréithe bain4
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
tréith ar leith; bealach, dóigh; staid; ord; patrún, scéim; cur síos nó cuntas scríofa ar ábhar éigin
teistiméireacht, cáil; meon, slí; tréith nó scil nó oilteacht a thabharfadh teideal poist do dhuine
tréithe canúna; cloí nó luí le canúint ar leith
tréithe uile duine a dhéanann duine ar leith de; pearsa i ndráma nó i scéal; duine corr nó aisteach, duine ann féin ar fad
daoine beo den chineál céanna, a tháinig ón sinsear céanna, ar aon dath craicinn nó tréithe etc., le chéile; muintir, sloinne
tréithe duine chiotaigh; constaic, trioblóid (ciotaí a dhéanamh do dhuine)
obair nó tréithe an choirpigh
thíos, laistíos de, ar leibhéal níos ísle (ná) (istigh faoin mbord; faoi uisce, faoi thalamh); ag bun, i bhfothain (suí faoi charraig, ar ancaire faoin oileán); clúdaithe le (faoi bhrat sneachta; faoina chulaith Dhomhnaigh; crann faoi bhláth); le tréithe áirithe (faoi ainm bréige; faoi ghné aráin); gabháil trí (dul faoi scrúdú, faoi obráid); (le léiriú staide) (faoi mheas, faoi smacht, faoi shíocháin, faoi adhall); (le fás, borradh) (an luas a bhí faoi; tá fuadar fút); i dtaobh le (tá an teach fúinn féin; fág faoi é); oiriúnach (ach an lá a bheith faoi dúinn); ar intinn (níl fúinn é a dhéanamh); maidir le, mar gheall ar (ag caint faoi); níos lú ná (faoi scór, díoladh faoina luach é); (mar théarma méadaithe) (faoi dhó; a sé faoi a seacht); (mar chodán) (deich bpingine faoin bpunt); timpeall, thart ar (faoi do mhuineál; amuigh faoin tuath); ar an taobh seo de (faoi mhaidin, faoi cheann bliana); ag, um (faoi láthair, faoi dheireadh); in aghaidh (bualadh faoi dhuine); ar (ola a chur faoi); (mar dob ) (an ghrian ag dul faoi)
le tréithe iomadúla, ilchumasach
bail nó tréith indibhidiúil; tréitheacht ar leith, leithleachas
duine misniúil cróga; duine mór le rá i mbéal an phobail mar gheall ar a thréithe; an príomhphearsa fir i leabhar nó i ndráma nó i scannán
áit faoi thalamh a mbaintear mianraí (mianach óir, guail); tréith, cáilíocht, stuif, substaint (tá an mianach ceart ann; mianach an léinn)
in aghaidh nádúir; in aghaidh thréithe nádúrtha an duine
tréith; mionphointe, ponc (sonraí an cháis); rud áirithe nó ar leith; taibhse, arracht (sonra an duine mhairbh)
dea-thréith, bua (na suáilcí diaga); feabhas, cumhacht, tabhartas (suáilcí na hurnaí; suáilce ó Dhia); áthas, pléisiúr (suáilce a bhaint as rud; suáilce na bhflaitheas)
lag, tréith; bog, cneasta; lach, ceansa
laige, tréithe; cneastacht, ceansacht
fuaim (cheoil); tréith gutha nó fuaime; (le dath) imir
caite, tréith; croite, léirithe
céimiúil, gradamach; faoi thréithe an duine uasail, galánta; luachmhar (cloch uasal; éadaí uaisle); (le teideal) (Seán Uasal a Murchú)