DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
béim ghutha ar shiolla cainte; comhartha fuaime nó béime ar litir scríofa
tréith ar leith; bealach, dóigh; staid; ord; patrún, scéim; cur síos nó cuntas scríofa ar ábhar éigin
aithris chruinn ar rud éigin a dúirt nó a scríobh duine
ceangal docht, oibleagáid; gealltanas scríofa ar iasacht airgid a aisíoc mar aon le hús; airgead le príosúnach a shaoradh go sealadach go dtí go gcuirtear triail air
spotaí a chur nó a theacht i rud; gealadh (breacadh an lae); marcáil le litreacha, scríobh (páipéar a bhreacadh le scríbhinn); greanadh (tuama a bhreacadh)
aolchloch bhog bhán a úsáidtear chun scríobh ar chlár dubh; cré chailce; marc cailce, teorainn (dul thar cailc le rud)
páipéar a bhfuil eolas nó fianaise scríofa air, doiciméad
léarscáil farraige mar aon le cóstaí, taoidí, doimhneacha agus tanaíocha, agus baill chontúirteacha eile; cáipéis scríofa oifigiúil ina dtugtar cearta agus pribhléidí, go háirithe ceann a thagann ó cheann stáit nó ó rialtas (cairt baile, cairt cathrach)
clár chun scríobh air le cailc
scríobh le clóscríobhán, clóscríbhneoireacht
scríobh i gcód; dlíthe nó rialacha a chnuasach
leabhar chun obair scoile a scríobh ann
bealach le heolas a chur ar fáil; teagmháil le daoine trí chaint nó scríobh
cumadh, cumadóireacht; ordú nó aithne; rud a rá nó a léamh amach do dhuine eile le scríobh
conradh scríofa idir fostóir agus printíseach; teastas
scéal a bheatha á scríobh ag an duine féin
páipéar ar a bhfuil eolas nó faisnéis scríofa, cáipéis
leacht daite a úsáidtear sa scríobh nó sa chlódóireacht
píosa miotail chun glas a oscailt, nó chun clog etc. a thochras; oscailt (eochair eolais); siombail i scríobh ceoil a léiríonn airde an ghléis
scéala bolscaireachta a dhéantar nó a thaispeántar go poiblí (fógra cruinnithe); rabhadh (fógraí bóthair); comhartha, clár nó póstaer nó a leithéid a mbeadh eolas scríofa air (fógra siopa; clár fógraí)
scríobh ar chúl ruda (ar nós seic etc.)
scéal scríofa a bhfuil lántéama ann ach atá gairid le taobh úrscéil
na rialacha a bhaineann le ceart teanga ina labhairt nó ina scríobh
rud atá scríofa isteach i leabhar nó greanta i leacht
aon ní scríofa a mhilleann clú duine
focail nó siombailí scríofa a thuiscint; focail scríofa a rá os ard (léigh amach é); rá (cé a léigh an tAifreann?); bua na léitheoireachta (níl léamh ná scríobh aige); ciall, míniú, léiriú (cártaí, lámh duine, a léamh); tuiscint, dul amach (níl aon léamh ar an bhfear sin)
taobh amháin de bhileog pháipéir, pé acu scríobh nó gan scríobh a bheith air
sraith focal nó uimhreacha scríofa síos i ndiaidh a chéile i gcolún
páipéar beag agus scríobh air (Greamaítear lipéid de bhuidéil, de bhoscaí etc. lena thaispeáint cad tá iontu nó ar bhagáiste agus ainm agus seoladh an úinéara orthu)
marc scríofa a léiríonn fuaim chainte mar atá i litreacha na haibítre; teachtaireacht scríofa faoi chlúdach (scríobh sé litir chugam)
bealach pras chun caint a scríobh le poncanna agus le stríoca a léiríonn na fuaimeanna éagsúla
múineadh, teagasc; treoir nó ordú scríofa ó dhochtúir chun cógas a ullmhú, leigheas; liosta de na nithe agus de na treoracha is gá chun bia éigin a ullmhú
bealach gabhála; cead scríofa (pas fillte); cead imeachta (bíodh do phas agat anois); cead taistil thar lear ón Rialtas; giota beag, beagán (pas déanach, pas beag fuar); caighdeán faoi bhun onóracha i scrúduithe
uirlis chun scríobh le dúch
comhaontú scríofa a dhéantar le comhlacht árachais; cúrsa aontaithe oibre nó gnímh (polasaí rialtais)
a bhaineann le ré a bhí ann sular tosaíodh ar stair a scríobh
líofacht i gcaint nó i scríobh; áiféis chainte
scríbhneoireacht; cáipéis scríofa; inscríbhinn; scrioptúr (an Scríbhinn Dhiaga)
scríobh gan dealramh; marcanna gan bhrí (mar a dhéanfadh páiste óg nach bhfuil léamh ná scríobh fós aige)
ordú scríofa ar fhoirm chlóbhuailte a threoraíonn do bhanc suim áirithe airgid (as cuntas an scríbhneora) a íoc leis an té atá ainmnithe san fhoirm
éirí séimh nó a dhéanamh séimh; h a scríobh i ndiaidh consain sa Ghaeilge agus iad araon a fhuaimniú le chéile mar aon chonsan amháin (Is iad na consain atá i gceist, b, c, d, f, g, m, p, s, t)
focal a úsáideann duine le daoine eile agus é ag caint leo nó ag scríobh chucu; iol ar tú
mionscrúdú, iniúchadh (mar a dhéanfaí ar chúrsaí tithíochta); tuarascáil scríofa a thugann torthaí an tsuirbhé sin
leac thanaí nó scláta ar féidir scríobh nó líníocht a dhéanamh air nó inscríbhinn a ghearradh air; piollaire tanaí leighis; sparra (gallúnaí etc.)
cuntas scríofa nó clóbhuailte ar chúrsaí nó ar fhíricí
léiriú nó foilsiú (osnádúrtha); taibhse; léargas; fianaise scríofa
ráiteas scríofa nó clóite faoi fhírinne ruda (teastas pósta, teastas breithe, teastas báis); teistiméireacht, deimhniú (faoi scrúdú a bheith faighte ag duine); tuairisc, cuntas (sin an teastas a fuair mé air)