Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
amlóir
ámóg
amóinia
amparán
ampla
amscaí
amú
amuigh
an
an-
anabaí
anacair
anacal
anachain
anacrach
anaemacht
anagal
anagram
anáil
anailís
anairí
anairt
anaiste
amuigh dob faoin aer (amuigh sa pháirc); gan a bheith istigh nó sa bhaile (tá fear an tí amuigh); i bhfad uait (amuigh ag bun na spéire); is faide amach (an balla amuigh); as áit, as alt (tá mo ghualainn amuigh); tagtha amach (tá na bláthanna amuigh); sa domhan (an rud is measa amuigh); gan íoc, le híoc fós (tá fiacha amuigh agam air); críochnaithe (tá an cluiche amuigh); gan oibriú (tá an talamh amuigh bán) ► taobh amuigh de cé is moite de, ach amháin
RELATED MATCHES
IN AN FOCLÓIR BEAG
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
(déan é ach ná caith an lá leis); taobh amuigh de (ní raibh ann ach an triúr againn; níl ann ach go n-aithním é; ach amháin mé féin); ar acht go (tá sé blasta ach salann a chur air); chomh luath is (ach mise greim a fháil air); murach (ach grásta Dé)
tógáil páistí taobh amuigh dá dteaghlach féin (máthair altrama)
ón áit istigh go dtí an áit amuigh (amach as an teach); in áit atá giota uait (os mo chomhair amach); go háit atá níos faide uait (amach an sliabh; chuaigh siad siar amach; amach chun na hAstráile); le himeacht ama (uaidh seo amach); níos moille (amach sa bhliain); siar (fan amach ón tine); ar amharc (an taobh tuathail amach); os comhair an tsaoil (má théann an scéal sin amach ort); os ard (abair amach é); ar fad (is deas amach é); go deireadh (throid siad amach é)
bígí amuigh, amach libh
cé is moite (de), taobh amuigh de, seachas (ach amháin an ceann seo)
comhairleoir dlí, duine a ghníomhaíonn i gcúirt, agus taobh amuigh de, do dhuine i gcúis dlí
léibheann in airde ar éadan tí le suí amuigh air; urlár suíochán in airde staighre i bpictiúrlann nó in amharclann
dó beag ar an taobh amuigh, ruadhó
cur fút i bpuball amuigh faoin aer
ach amháin, taobh amuigh (de) (cé is moite díom féin)
gan chomrádaí, amuigh leis féin (dhá stoca chorra, an ceann corr); aisteach (bhí sé riamh corr); biorach (slat, coinneal, chorr); cruinn, cuartha (mias chorr)
cóta fada trom a chaitear taobh amuigh
crann tógála chun rudaí troma a ardú, géag mhór fhada air agus ulóg ar a ceann amuigh
thiar amuigh ar fad
duine taobh amuigh dá thír nó dá dhúiche féin, strainséir; duine truamhéalach
taobh amuigh (de), seachas (diomaite de sin, diomaite díomsa)
lag trá, an trá agus an taoide amuigh ar fad
ón taobh amuigh, strainséartha, iasachta
an t-ainmhí ceathairchosach is mó amuigh, craiceann an-ramhar air agus srón mhór fhada
cur taobh amuigh den dlí
suim airgid atá amuigh ar dhuine; coir nó peaca (maith dúinn ár bhfiacha); luach, costas (níl fiacha na mbróg agam); oibleagáid, iallach (tá sé d'fhiacha ort é a dhéanamh)
an chríoch amuigh nó an ceann amuigh (de rud); téarma, teorainn
os cionn, ard- (forbhalla, forcháin); taobh amuigh, seachtrach (forbhrat, forbhríste); an-, ró- (foraosta, forard, forbhfáilte)
aimsir fhuar (amuigh faoin bhfuacht); fuaire, goimh (bain an fuacht as); slaghdán; mífhonn (gan fuacht gan faitíos)
gás gan dath gan bhlas gan bholadh a thugann uisce nuair a chomhcheanglaítear le hocsaigin é (Is í an tsubstaint í is éadroime amuigh agus lasann sí go héasca)
ainmhí a eitlíonn san oíche, corp air cosúil le luch agus sciatháin amuigh ar bharra a mhéar, sciathán leathair
taobh amuigh, seachtrach; iargúlta
a bhaineann leis an tír gan dul taobh amuigh di
ón áit amuigh go dtí an áit istigh; in éineacht le (chuir sé punt isteach leis); muinteartha (bheith isteach le duine; bíonn siad isteach is amach le chéile)
gan a bheith amuigh (tá na ba istigh); tar éis teacht (tá an bád, an traein, istigh); i gcumhacht nó in oifig (tá rialtas nua istigh); is faide isteach (éadach istigh, an seomra istigh); tar éis teacht nó dul isteach, faoi bhallaí, faoi chlúid; cairdiúil, sásta (bheith istigh leis an sagart; istigh leat féin); críochnaithe (tá bliain eile istigh)
duine de na cúlaithe díreach taobh amuigh den bhéal báire
taobh amuigh; amuigh faoin aer
duine de na cúlaithe taobh amuigh de na lánchúlaithe
duine de na tosaithe taobh amuigh de na lántosaithe
creimire beag téagartha a réabann poll dó féin sa talamh (Níl sé le fáil in Éirinn taobh amuigh den Zú)
buíon oibrithe ar garda chun tathant ar oibrithe eile fanacht amuigh
lá aeraíochta le béile amuigh faoin aer
feadán miotail, plaistigh nó cré trína ritheann uisce, gás etc.; cos agus ceann amuigh uirthi chun tobac a chaitheamh
tógáil chosanta ón tsíon taobh amuigh de dhoras tí; áirse; halla tosaigh; pasáiste
na marcanna agus na siombailí taobh amuigh de na litreacha, go háirithe an lánstad, an chamóg etc., a úsáidtear i scríbhneoireacht
bád beag leibhéalta adhmaid agus í cearnógach amuigh agus thiar
ball cosanta ar shalachar a chaitear taobh amuigh d'éadach
uirlis ghairdín nó feirme a bhfuil lámh fhada uirthi agus fiacla trasna amuigh ann chun duilleoga nó féar a bhailiú nó chun cré a réiteach
scrabha, rian, riast (scríob iongan; scríob i dtalamh); iarracht, seal (scríob oibre; den chéad scríob); marc, teorainn (ceann scríbe, i ndeireadh na scríbe); ráig, ruaill (d'aon scríob amháin); drochaimsir, stoirm (tá scríob ar an oíche; amuigh faoin scríob)
ón taobh amuigh
bothán beag taobh amuigh chun fothana nó stórála
uirlis a bhfuil béal gearrtha ar a cheann amuigh agus a úsáidtear chun adhmad nó cloch nó miotal a mhúnlú
duine amuigh ag siúl dó féin ar a shuaimhneas; cleasaí
an t-aer uachtarach; an t-aer díreach os ár gcionn (chaith sé in airde sa spéir é; amuigh faoin spéir); aeraíocht, gile, solas (is breá an spéir atá agaibh anseo)
caor ghlas a mbíonn spíonta nó deilgne beaga amuigh air
